Wat is een goede opvoeding? Daarover zijn de meningen nogal verdeeld. Natuurlijk moet er voorzien worden in de behoeften van een kind. Lichamelijke behoeften, zoals eten, drinken, beweging en slaap. Behoefte aan affectie: knuffels, liefde, warmte… Maar ieder mens heeft nog meer basisbehoeften. We kennen allemaal de behoefte aan veiligheid, erkenning, bevestiging en verbondenheid. Zo kennen kinderen ook de behoefte aan relatie (ik hoor erbij), competentie (ik kan het) en autonomie (ik kan het zelf). Daarbij horen de behoeften aan realistische grenzen, zelfexpressie, spontaniteit en spel.
Maslow ordende de behoeften van de mens in een de vorm van een piramide:
Opvoeding is dus meer dan alleen voeding. Voeding is meer dan eten.
Het is ook best een opgave om daar als ouder(s) in te voorzien. Maar gelukkig ben je als ouder(s) niet de enige opvoeder van het kind. Er is ook de rest van de familie, de buren, vrienden en vriendinnen, de trainers op de sportvereniging, leerkrachten op school. En natuurlijk overige professionals; zoals (huis)artsen, maatschappelijk werkers, kindertherapeuten, -psychologen en –coaches.
Vaak zijn ouders wel eens wat huiverig om aan te kloppen bij die professionals, merk ik. Maar waarom?
Soms omdat ouders het als een falen voelen, dat ze iets zelf niet op kunnen lossen. Maar het is toch helemaal niet vreemd dat je ergens geen antwoord op hebt? Hoeveel praktijkervaring heb je als ouder(s) nou eigenlijk? Met een groot gezin misschien iets meer, maar dan nog…ieder kind is anders. En je hebt er geen studie voor gevolgd. Die professional wél.
Soms hoor ik van ouders het argument dat het zo veel kost, professionele hulp inschakelen. Zeker als het niet vergoed wordt door de (zorg)verzekering. Maar is dat geen drogreden?
Veel ouders geven aandacht aan de buitenkant van hun kind. Ze zorgen ervoor dat het er netjes uitziet. Het kind gaat regelmatig naar de kapper. En het wordt goed gekleed. Soms met zelfs met dure merkkleding. Natuurlijk vraagt een kind daar soms zelf nadrukkelijk om, uit de behoefte bij een bepaalde groep te horen. Dat kost ook een flinke duit.
In plaats daarvan zou je ook iets kunnen werken aan het zelfbeeld van het kind, waardoor het die merkkleding misschien niet nodig heeft om zich zeker te voelen.
Bovendien; die buitenkant is vergankelijk…Haar groeit weer aan. De kleding gaat stuk of wordt te klein. Er is maar weinig dat blijvend is. Terwijl die investering aan de ‘binnenkant’ van je kind wel een blijvend karakter heeft. Een kind leert dat het bepaalde gevoelens en behoeften heeft, dat dat mag en dat het daar zelf verantwoordelijkheid voor kan nemen.
Een goede opvoeding is wat mij betreft een opvoeding waarbij er ook voldoende aandacht is voor de binnenkant. En daarbij mag je best een professional in de arm nemen.
Wat vind jij? Laat gerust een reactie achter.
Boeiend geschreven! Innerlijke verzorging als (op)voeding zou eigenlijk een schoolvak moeten zijn zoals filosofie. Dit gaat over de “juiste” open vragen stellen en zo iemand zelf aan het denken zetten. Het was volgens mij Socrates die mensen met vragen aan het werk zette. Zelf antwoorden deed zoeken en uiteindelijk zei: “ik kan iemand niets leren, slechts helpen herinneren wat iemand zelf al weet”. Dus met prikkelende en uitnodigende vragen en spiegelen kom je vanzelf uit wat basale diepe levensbehoeften zijn. Zo kom je dan mogelijk uit in de top van de piramide van Maslow: de realisatie van het “Zelf”. Voor mij is het meest belangrijke een veilige omgeving mee te geven aan kinderen en anderen, waar vertrouwen en liefde het fundament zijn. Iemand schreef eens, dat je kinderen twee dingen mag meegeven “Roots & Wings”: dus een stevig fundament voor hun bagage en keuzes en vleugels om de wijde wereld tegemoet te vliegen. Dat is soms met je voeten op de grond, je handen in de aarde en je hoofd in de wolken. Opvoeding werkt twee kanten uit: van ouder naar kind en andersom, van leerling naar leraar en andersom, waarbij de leerling ooit Meester kan worden. Het plaatje spreekt me aan: voor mij is pure eerlijke en open liefde de belangrijkste bouwsteen op weg naar een “huis” waarin ieder kan wonen, ongedacht kleur of afkomst, religie of cultuur, leeftijd of sexe.